منشاءعاطفی عقب ماندگی درسی دانش آموزان درفرآیندپیشگیری رشدمدار(مقاله پنجم ازخانم زیبارستمی)

2-افراط درمحبت:کودکانی ونوجوانانی که زیاد محبت می بینندلوس وخودپسندبارمی ایند.اموررابراساس خواسته خودبه پیش می برند.چو ن درک واندیشه وتجربه کافی ندارند ،طبیعی است که نقشه عمل انها به زیانشان باشد.ودرنتیجه افراط درمحبت،نازکردن های شدید،خریداری لوسی کودک توسط والدین خودزمینه ساز عقب ماندگی هاست.بویژه که برخی از پدران ومادران کارهای تحصیلی اورا انجام داده واورا فردی بیکاره بار اوردند ویا ازانجام وظیفه بازش دارند.

3-وابستگی های شدید:این هم جلوهای ازمسایل مربوط به کمبود یاافراط درمحبت وزمانی هم ناشی ازروش غلط انظباطی والدین است.کودک ونوجوان به دنبال اوست،درمجالس ومحافل دایما به اوچسبیده ودرکناراوست.وحتی درس ومشق خودرافدای همراهی باپدرویامادر می کند.

متاسفانه درمواردی شیوه رفتاروالدین ومربیان به گونه ای است که به این گونه وابستگی ها دامن می زند اینگونه فرزندان هم ضعیف وناتوان بار می ایند ودر حال کودکی وعقب ماندگی خود باقی می مانند وطبیعی است که در درس وتحصیل رشد کافی نداشته باشند.

4-حسادت ها:این هم مشکل بزرگی برای خانواده  ودشواری فوق العادهای درامرسازش فرزندان است .کودکی ونوجوانی که به هرعلت دچار حسادت است حال ووضعی عادی ندارد نمی تواند چون دیگران کار وتلاش کند.می دانیم اغلب حسادت ها دررابطه با ولادت جدید وگاهی بین برادر وخواهر ویابین دانش اموزان است.براثرحسادت کودکان ونوجوانان  ممکن است خودرامحروم وناکام بدانندوازاین بابت برای خود صدمه ای احساس کنند.درهرحال این مساله اورامشغول می دارد واز ادامه درس وکاردور می دارد.بحدی که همه اوقاتش صرف حسادت است.او کی فرصت دارد که درامردرس وکارومطا لعه فکری کند ویا به تحصیل بپردازد؟اینان اغلب عصبی مزاج،زودرنج،گیج وآشفته اند وتمرکز فکری ندارند.همچنین کودک حسوداحساس بی عدالتی دارد واین احساس آنها اوراوامی دارد که دررفتارش اختلالی پیش آید.کارهای عادی وطبیعی اومختل شود تاچه رسد به امرتحصیل وبرنامه اش.

5-ترس واظطراب :وجود ترس واظطراب برای فرزندان می تواند منشاء وقفه ای دررفتار وتحصیل شودودقت درادامه کاراوراغیر ممکن سازد واین خود سبب پیدایش عقب ماندگی هاست.کودکی که دراندرون خود زمینه نا ارامی واظطراب دارد نخواهد توانست درکاروزندگی وبرنامه اش موفق باشد،ترسو بودن کودک واصولاترس اوخواه ازمعلم وخواه ازوالدین ومربیان وخواه ازصحنه های زندگی اجتماعی کودک رابیقرارواززندگی زده وافسرده می کند.طبیعی است که این امر در زندگی تحصیلی او اثر داشته باشد.

6-عدم تعادل عاطفی:گاهی عقب ماندگی ها ناشی ازعدم تعادل عاطفی هستند.شکست ها وناکا می های متوالی،صدمه دیدن درجنبه اعتماد بنفس،ناتوانی دررفتار دفاعی و...سبب ان خواهد شد که طفل نتواند موقعیت خود را تثبیت شده بحساب اوردودرنتیجه از کار وتلاش باز می ماند.فشارهیجانات،ناراحتی ازمسخره شدن ها،خجول بودن ها،دلواپسی ها،پریشانحالی ها،افسردگی ودلزدگی،احساس کهتری ودرماندگی،شکست های پی درپی،حساسیت ها وزودرنج ها،احساس تضاد وتعارض،ناکامی ومحرومیت خیالات مزاحم،تداعیهای بی حساب،محرومیت از مهر پدری ومخصوصا مادری  ناشی ازطلاق وجدایی پدرومادرازهمدیگر ویااعیاد والدین و...همه وهمه دراین امر موثرندوباعث آن می شوندکه  کودک از عقب ماندگی سردراورد.مادام که این امرحل نشود دشواراست که ان مشکل رفع گردد.لذا شاید به جرات بتوان گفت که موضوع پروژه نماد(نظام مراقبت اجتماعی  دانش آموزی )دراینجا ودرتک تک مواردموفق میتواند باتوانمند سازی دانش آموزان دارای مشکلات اشاره شده ،چاره ودرمانی براین نابسامانیهای حوزه عاطفی کودکان ونوجوانان جامعه باشد.

تهیه کننده:زیبارستمی مدرس آموزش مهارتهای زندگی

منبع:دراین مقاله ازکتاب خانواده ومسائل مدرسه ای کودکان استادقائمی نیز بهره گرفته شده است