آنچه با افزایش سن بر سر استخوان‌ها می‌آید

سالمندی سالم؛

۲۲/خرداد/۱۴۰۳

در تصویر، برشی از استخوان سالم تا استخوان دچار بیماری پوکی استخوان نشان داده شده است. تصویر سمت چپ، استخوانی با تراکم خوب و دارای سلامت را نشان می‌دهد، در حالی که هرچه به سمت راست می رویم، از تراکم استخوان ها کمتر می شود. استخوانِ نشان داده شده در سمت راستِ تصویر به وضوح دارای تراکم پایین و مستعد شکستن است.

به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل صندوق بازنشستگی کشوری، به نقل از ایسنا، بدن انسان تا ۳۰سالگی استخوان جدید می‌سازد، استخوان‌های موجود را بازسازی می‌کند و استخوان‌های آسیب‌دیده را ترمیم می‌کند.

در پایان چرخه زندگیِ اسکلت، بافت‌های استخوانی قدیمی و آسیب‌دیده حل می‌شوند تا بتوان آنها را با بافت‌های جدید و سالم‌تر جایگزین کرد.

تا ۳۰ سالگی بیشتر از آنچه که از دست می‌دهیم استخوان جدید می‌سازیم اما وقتی به ۳۵ سالگی رسیدیم، تراکم استخوان‌ها و کیفیت آنها رو به کاهش می‌گذارد و این موضوع باعث می‌شود تا هر سال چیزی کمتر از یک درصد از بافت استخوانی بدن تحلیل برود.

این وضعیت در زنان پس از یائسگی با کاهش سطح استروژن به طور قابل توجهی تشدید می‌شود.

اگر تراکم در استخوان‌های بخشی از بدن به قدری کاهش یابد که استخوان‌ها به راحتی بشکنند، آنگاه این وضعیت به «پوکی استخوان» تبدیل می‌شود.

متأسفانه پوکی استخوان، پیش از وقوع هیچ نشانه‌ای ندارد و معمولا به صورت «اتفاقی» و زمانی تشخیص داده می‌شود که بیمار دچار شکستگی استخوان شده باشد و سپس پزشک دستور اسکن‌ استخوان‌ها را بدهد.

به گفته متخصصان، سیگار کشیدن، مشکلاتی مانند بیماری تیروئید و دیابت و مصرف برخی از داروها مانند استروئیدها می‌توانند بر تراکم استخوان تأثیر بگذارند و موجب ابتلا به پوکی استخوان شوند.

چه باید کرد؟

مانند همه اقدامات پیشگیرانه، هیچ‌وقت برای مراقبت از استخوان‌ها زود نیست. یک راه مهم برای محافظت از استخوان‌ها، دنبال کردن یک رژیم غذایی متعادل، متنوع و غنی از کلسیم است.

اگر لبنیات (شیر، تخم مرغ، پنیر) می‌خورید، احتمالا میزان کافی کلسیم را دریافت خواهید کرد. با این حال، اگر لبنیات مصرف نمی‌کنید، ممکن است نیاز به مصرف مکمل‌هایی داشته باشید تا سطح کلسیم بدنتان را بالا ببرید.

اما کلسیم به تنهایی نیاز استخوان‌های ما را برطرف نمی‌کند. بدن ما نیاز به «ویتامین د» از طریق قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز دارد.

اگرچه کلسیم و «ویتامین د» برای داشتن استخوان‌هایی سالم مهم هستند اما ورزش به‌ویژه فعالیت‌هایی که بر استخوان‌ها فشار وارد می‌کند مانند تمرینات مقاومتی پیشرونده، می‌توانند از پیشرفت پوکی استخوان جلوگیری کنند و آن را به تاخیر بیندازند.

این کار سرعت تشکیل استخوان‌های جدید را افزایش می‌دهد و باعث افزایش استحکام اسکلتی می‌شود.

علاوه بر این، انجام تمرینات مقاومتی که باعث تقویت قدرت عضلانی و بهبود تعادل می‌شود، به ما کمک می‌کند تا وضعیت بدنی سالم‌تری داشته باشیم و خطر کلی افتادن و شکستگی را کاهش می‌دهد.

زنان باید توجه داشته باشند که پس از یائسگی، اثربخشی ورزش و افزایش سطح مواد معدنی مورد نیاز استخوان به شدت به دسترسی کافی به کلسیم و «ویتامین د» بستگی دارد، بنابراین مصرف مکمل‌ها با نظر پزشک توصیه می‌شود.